تشکیل این مؤسسات بر اساس مقررات قانونی آئین نامه مربوط به تشکیل موسسه حقوقی، ثبت و اداره می شود. البته با توجه به اینکه به موجب لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷، شرکت های سهامی به دو نوع سهامی عام و سهامی ثبت تغییرات شرکت خاص ( ماده ۴ ل.ا.ق.ت) تقسیم می شوند، برهمین اساس شرکت های تجارتی دارای شخصیت حقوقی هشت نوع خواهند بود. ثبت شرکت های تجاری شرکت هایی هستند که به صورت یکی از شرکت های هفتگانه مقرر در قانون تجارت تأسیس می گردند.
شرکت قراردادی است که اشخاص حقیقی حقوقی بین خود به امضا می رسانند تا در چهارچوب خاصی از قوانین تعریف شده ( اساسنامه ) عمل نمایند. این قرارداد ( شرکت ) می تواند شامل قوانین بین خود اعضا و همچنین نحوه تعامل با افراد و یا شرکت های دیگر باشد. ۱- شخصیت حقوقی به فرض قانون گذار دارای وجودی اعتباری و قراردادی می یابد و دارای تمامی حقوق و تکالیف که یک شخص حقیقی دارد، می باشد. تجمع چند شخصیت حقیقی برای یک منظور خاص منجر به ایجاد یک شخصیت حقوقی و اعتباری متمایز از اعضای خود می شود که غیر از حقوق مختص هویت شخص انسان، از سایر حقوق مشابه شخص حقیقی برخوردار است. ماده 583 قانون تجارت – كليه شركتهاي تجاري مذكور در اين قانون شخصيت حقوقي دارند . ماده 584 قانون تجارت – تشكيلات و موسساتي كه براي مقاصد غير تجاري تأسيس شده يا بشوند از تاريخ ثبت در دفتر ثبت مخصوصي كه وزارت عدليه معين خواهد كرد، شخصيت حقوقي پيدا ميكنند.
اما علاوه بر این نوع افراد، اشخاص دیگری نیز هستند که در ادامه به بررسی تفاوت های بین این دو نوع شخصیت می پردازیم. همچنین ماده 15 اقدامات تامینی مصوب 12 اردیبهشت 1339 از جزای نقدی و بستن موسسه به عنوان کیفر تخلف اشخاص حقوقی یاد نموده است . اگر بخواهیم از عنوان شخصیت حقوقی به معنای وسیع و گسترده امروزی آن در جوامع ابتدایی سراغ بگیریم، باید بگوییم که چنین عنوانی با این اوصاف در آن جوامع نمی توان یافت؛ ولی میتوانیم بگوییم که فکر شخصیت حقوقی در جوامع اولیه بشری به صورت ابتدایی و نیمه متبلور وجود داشته است. «در جوامع بدوی، واحد اجتماعی را خانواده می دانسته اند و دوام و ابدیت این نهاد منظور اصلی هر یک از افراد خانواده بوده است.
وکیل حقوقی به عنوان مثال چند نمونه از این سازمان های عمومی را نام می برد؛ مجلس شورای اسلامی، سازمان ثبت احوال کشور، دانشگاه تهران، سازمان آب منطقه ای و شرکت ملی نفت و … . افرادی که قصد ثبت شرکت بازرگانی را دارند شرکت مسئولیت محدود را انتخاب می کنند. حداقل سرمایه برای ثبت این نوع شرکت ها یک میلیون ریال در نظر گرفته شده است. مدت مسئولیت هیات مدیره در شرکت مسئولیت محدود، نامحدود است مگر اینکه در اساسنامه به ترتیب دیگری در نظر گرفته شده باشد.
طلبکار شریک ابتدا باید به دارایی شرکت مراجعه کند و در نهایت اگر ممکن نبود به شرکا. الف) مؤسساتی که مقصود از تشکیل آنها جلب منافع و تقسیم آن بین اعضای خود نیست، مانند انجمنهایی که برای حمایت از حیوانات تشکیل میشوند. مدنی، جلالالدین، حقوق مدنی، ج۷، ص۹۲، تهران، انتشارات پایدار، ۱۳۸۵، چاپ اول.
مسئولیت اشخاص حقوقی
پس نتیجه می گیریم که قصد انتفاع باعث نمی شود که یک شخصیت حقوقی، تجارتی بشود. مال موقوفه به محض آنکه تشکیل شده و شرط قبض محقق شود، دارای شخصیت حقوقی می شود. در علم حقوق دو نوع شخصیت وجود دارد؛ شخصیت حقیقی و شخصیت حقوقی. اشخاص حقوقي حقوق عمومي به موجب قانون و يا مجوز قانوني تشكيل ميشوند و اشخاص حقوقي حقوق خصوصي براساس ارادة افراد. شناسه ملی اشخاص حقوقی کشور مثل کد ملی افراد، اطلاعات هویتی اشخاص حقوقی را نشان می دهد.
بنا بر ماده 1 آیین نامه اصلاحی ثبت تشکیلات و موسسات غیرتجاری، اشخاص حقوقی هستند که برای مقاصد غیرتجاری ازقبیل امور علمی و ادبی یا امور خیریه تشکیل می شوند ، اعم از آن که موسسین قصد انتفاع داشته با نداشته باشند. از اجتماع و تشکیل و همبستگی افراد انسان یا اشخاص حقیقی؛ به منظور انجام هدفی خاص، اعم از انتفاعی یا غیرانتفاعی و تحت شرایط و مقررات قانونی ( ثبت در مراجع ذیصلاح ) به وجود می آید. شخصیتحقیقی، شامل همه افراد بشر است و در عالم خارج وجود دارد، اما شخص حقوقی، فرضی و اعتباری است و دارای نماینده قانونی در عالم خارج می باشد.
اما نکته اینجاست که اداره کردن یک شخصیت حقوقی از طرف یک یا چند شخص حقیقی صورت میگیرد. این افراد به جای شخص حقوقی امضا میکنند، معامله میکنند، به بانک میروند و… . شخص عبارت است از موجودی که دارای حق و تکلیف باشد و به واسطه ی این حقوق و تکالیف عهده دار ایفای نقشی در جامعه ی خویش بشود؛ بنابر تعریف مذکور، شخصیت به معنای شایستگی و ظرفیت شخص برای دارا شدن حق و تکلیف می باشد. علم حقوق شخصیت را به دو نوع شخصیت حقوقی و شخصیت حقیقی تقسیم می کند. اقامتگاه قانونی شخص حقوقی محل اصلی فعالیت آن است و به موجب ماده 590 قانون تجارت، اقامتگاه قانونی شخص حقوقی محل است که اداره شخص حقوقی در آنجاست.
3استادیار، گروه حقوق خصوصی، واحد آیت الله آملی، دانشگاه آزاد اسلامی، آمل، ایران. اگر یک نفر به استخدام آقای الف یا شرکت الف دربیاید، بدون هیچگونه تفاوتی هردوی این شخصیت ها به صورت یکسان مسئول مطالبات قانونی شخص مستخدم همانند دستمزد، بیمه و و سنوات وی هستند. هردو مشمول مالیات میشوند و حق افتتاح حساب بانکی مجزا از اعضای تشکیل دهنده خود دارند. همان طور که ذکر شد نفس انحلال باعث از بین رفتن شخصیت حقوقی نمیشود بلکه با انحلال شخصیت حقوقی وارد مرحله جدیدی به نام تصفیه میشود.
شرکت تضمني، نسبي و با مسووليت محدود، (م96، 118 و 185) پس از پرداخت تمام سرمايه نقدي و ارزيابي و پرداخت سرمايه غير نقد. موسساتی که هدفش جلب منافع و تقسیم آن بین شرکا نباشد، که اصطلاحاَ موسسات غیرانتفاعی نامیده می شوند.موسساتی که هدفش جلب منافع مادی و تقسیم منافع مزبور بین شرکای خود یا سایرین باشد. 4- صفایی، حسین، درآمدی برحقوق تطبیقی و دو نظام بزرگ حقوقی معاصر، نشر دادگستر، چاپ دوم، تهران، 1378. 3- ستوده تهرانی، حسن، حقوق تجارت، جلد اول، نشر دادگستر، چاپ اول، تهران، 1374. تمنا داریم که حداقل گام های باشد برای رشد علم حقوق و نهادینه سازی نویسندگی علمی ــ اکادمیک، انچه که جامعه ما نیاز اساسی به ان دارد. ۲- اهلیت که در اساسنامه آن تحدید گردیده و قانون آن را مجاز دانسته باشد .
- زمان پاسخ به دیدگاه شما از طرف وکلای سایت وکیل تاپ ۴۸ ساعت می باشد.
- تنها استثنا از این قاعده دولت است که صلاحیت مطلق دارد و حق دارد در تمام امور اجتماع مداخله نماید.
- نموده اند و خواسته اند تا مقررات تجاری بر شرکت آنان اعمال گردد.
- این 6 تفاوت، مهمترین تفاوتهای شرکت تجاری و موسسه غیرتجاری میباشد.
- در این متن قصد داریم با معرفی هر یک از این عبارات، به ذکر تفاوت بین آنها با دقت و صحت لازم بپردازیم تا در صورت استفاده از شخص حقوقی و شخص حقیقی در مسائل مختلف بتوانید آنها را به طور صحیح به کار گیرید.
این گروه های بشری و اجتماعی برای آن که بتواند راحت تر به هدف تشکیل خود دست یابند باید بتوانند صاحب اموالی شوند و آن را اداره کنند، اعمال حقوقی انجام دهند و یا اقامه دعوی کنند و کارهایی از این قبیل. این گروه ها و اجتماعات باید شخصیت هایی مجزا از اعضایشان داشته باشند و از طریق نماینده صلاحیت دار اعمالی که لازم است را انجام دهند. پس در نتیجه می توان چنین گفت که علاوه بر شخص طبیعی که شخص حقیقی نیز نامیده می شوند، اشخاص حقوقی هم می توانند صاحب ثبت برند حق و تکلیف باشند. ابتدا به توضیح هر کدام از انواع اشخاص حقوقی تجاری و اشخاص حقوقی غیرتجاری میپردازیم و سپس تفاوتهای بین این دو شخص حقوقی را از نظر تعداد شرکا، نحوه ی ثبت شرکت، سرمایه و… برای اطلاع از جزییات انواع شرکتهای تجاری، مقالات “انواع شرکتهای تولیدی” و “انواع شرکتهای تعاونی” را مطالعه نمایید. تنها تفاوت مربوط به این زمینه، این است که برخی حقوق و تکالیف مختص به انسان هاست و شخصیت حقوقی توانایی بهره مند شدن از آنها را ندارد.
» ارجاع پرونده به کارشناس رسمی دادگستری
مسئولیت مدنی اشخاص حقوقی از اشخاص حقیقی تشکیل دهنده آن منفک و متفاوت است. بنابراین تعهدات و تکالیف اشخاص حقوقی صرفاً متوجه خود آن ها است و ارتباطی با اشخاص حقیقی ندارد جز در موارد مربوط به شرکت های تضامنی که بر اساس اساسنامه و قانون تجارت، شرکاء، متضامناً مسئولیت حقوقی و قانونی شرکت را بر عهده دارند. وکالت شخص حقیقی بموجب وکالتنامه است و بالغو یا فسخ آن پایان می پذیرد. گاهی اشخاص با تشکیل شرکت تجاری، در ورای پوشش شخصیت حقوقی شرکت، در پی اهداف متقلبانهی خود هستند. در کنار اشخاص حقیقی(افراد) ، اشخاص حکمی (…شرکت ها، ادارات دولتی…) نیز طرح می گردد.
انواع شخصیت های حقوقی:
بموجب ماده 590 قانون تجارت اقامتگاه شخص حقوقی محل اداره امور (مدیریت) مربوطه است. لیکن مفاد ذیل ماده 1200 قانون مدنی ثبت شرکت اقامتگاه شخص حقوقی، مرکز عملیات آن ذکر شده است. بر این اساس از نظر قوانین فوق در این خصوص اختلاف نظر وجود دارد.