اصولاً شخصیت حقوقی جهت انجام فعالیتی به تاسیس می رسد حال این زمان می تواند محدود به انجام پروژه ای خاص و یا به صورت نامحدود تعیین گردد. جهت تعیین میزان سرمایه شرکت در شرف تاسیس می بایست حتماً به میزان آورده شرکاء استناد شود حال این آورده می تواند نقدی و یا غیرنقدی و یا حتی تجربه شریک متقاضی ثبت شخصیت حقوقی باشد. کلیه شرکت های ذکر شده که تسلط ثبت و تغییرات آن ها طبق شرایط ذکر شده در قانون تجارت صورت می پذیرد می بایست تحت موضوعیت تجاری و یا بازرگانی شکل گیرد.
در صورت اجازه نيز هيأت مديره بايد بازرس يا بازرسان شركت را از مفاد معامله اي كه اجازه آن را داده است مطلع كند و مراتب را به اول ين مجمع عمومي عادي گزارش دهد. بازرس يا بازرسان نيز بايد ضمن گزارشي خاص مشتمل بر جزئي ات معامله مذكور، نظر خود را درباره ثبت تغییرات انجام اين معاملات در شرايط منصفانه و رعا ي ت حقوق كليه شركا و يا سهامداران و قوانين و مقررات مربوط، به طور كتبي ظرف ده روز به هيأت مديره اعلام و به مجمع مذكور نيز تقديم كنند. در شركتهاي فاقد هيأت مديره، اجازه حسب مورد از مدير يا مديران أخذ مي شود.
اقامتگاه شخص حقوقی و حقیقی
ماده 196 – انتخاب يا عزل مدير يا مديران شركت با مجمع عموم ي عادي است، مگر اولين مدير يا مديران شركت كه در مجمع عمومي مؤسس انتخاب مي شوند. شركتهاي سهامي عام، مختلط سهامي عام و تعاوني سهامي عام اجراء نمي شود. ماده 170 – بدون ارائه و قرائت گزارش مدير يا مد يران و بازرس يا بازرسان در مجمع عمومي عادي، تصميم گيري در مورد صورتهاي مالي و تقسيم سود اعتبار ندارد. ماده 152 – مرجع ثبت شركتها بايد حداكثر ظرف ده روز از تاريخ دريافت مدارك موضوع ماده اين قانون در صورت كامل بودن مدارك و مطابقت مندرجات آنها با مقررات قانوني شركت را ثبت نما ي د و در غي ر اي ن صورت، ظرف همان مهلت ، به درخواست متقاضي ثبت، مراتب را به طور كتبي به وي اعلام كند. ماده 125- اشخاص حقوقي بايد نزد مرجع ثبت شركتها به ثبت برسند و شخصيت حقوقي آنها پس از ثبت در مرجع مذكور و آگهي مراتب در روزنامه رسمي كشور به هزينه شخص حقوقي عليه ثالث قابل استناد است. اشخاص حقیقی افرادی هستند که در جامعه زندگی می کنند، دارای شخصیت مستقل هستند و با اتکا به شخص خود، مسئولیت ها و تهعداتی را که در زندگی دارند جامه عمل میپوشانند.
گاهی با اعلام حکم ورشکستگی برخی از معامله های تجار که قبلا انجام شده است لغو و بی اثر خواهد شد اما در خصوص افراد بدهکار چنین موردی وجود ندارد. تبصره ۱- سازمان می تواند در صورت تشخیص ضرورت تا پایان دی ماه هر سال فهرست مشاغل افزوده شده به گروه اول براساس نوع فعالیت را ثبت برند تجاری تهیه و از طریق درج آگهی در روزنامه رسمی کشور و یکی از روزنامه های کثیرالانتشار و یا از طریق تشکل های صنفی و حرفه‌ای ذی ربط به مودیان مالیاتی اعلام نماید. مودیان اخیرالذکر از ابتدای سال مالیاتی بعد از اعلام مکلف به اجرای تکالیف تعیین شده مربوط به گروه اول خواهند برد.
در اين صورت، در تصميم مجمع مذكور به طور صريح قيد م يشود كه مبالغ مورد نظر بايد از كدام يك از اندوخت هها برداشت و تقسيم گردند. ماده 280 – سود قابل تقسيم، حاصل كسر زيانهاي ساله اي مال ي قبل و اندوخته قانوني مذكور در ماده اين قانون و اندوخته اختياري مصوب مجمع عمومي عادي از سود خالص سال مالي شركت است كه به آن سود قابل تقسيم سالهاي قبل كه تقسيم نشده است، اضافه مي شود. ماده 233 – مجمع عمومي عادي مي تواند در صورت پيش بيني اساسنامه تخصيص مبلغ معيني را به عنوان پاداش سالانه مدير يا مديران تصويب كند. حداكثر مبلغ پرداختي به هريك از مديران به عنوان پاداش سالانه تحت هر عنوان نبايد بر اي عضو غ يرموظف از پنج برابر دريافتي وي و براي عضو موظف از دو برابر دريافتي وي در طول سال مالي مورد رسيدگي بيشتر باشد. ماده 140 – مراجع قضائي بايد نسخه اي از آراء قطعي مؤثر بر حقوق اشخاص ثالث در تجارت با اشخاص حقوقي مانند توقف، ورشكستگي، انحلال و منع معامله را براي درج در دفتر ثبت شركتها به مرجع ثبت شركتها ارسال كنند. درصورت رفع موارد مذكور يا اعاده اعتبار ورشكسته كليه اطلاعات راجع به امور مذكور محرمانه محسوب و افشاءكننده آن به حبس تعزيري درجه هفت محكوم مي شود.
- گاهی ورشکستگی جرم محسوب می شود و گاهی منجر به تضرر افرادی خواهد شد که نتیجه تقلب و تقصیر تاجر یا مدیران شرکت های تجاری است.
- بموجب ماده 590 قانون تجارت اقامتگاه شخص حقوقی محل اداره امور (مدیریت) مربوطه است.
- 14- تعيين مهلتي كه طي آن اشخاص مي توانند براي پذيره نويسي و پرداخت مبلغ نقدي به محلي كه پذيره نويسي در آن انجام مي شود مراجعه كنند.
- ورشکستگی نوعی شکست است که تاجر و یا شرکت های تجاری بیشتر از دارایی موجود دچار کمبود مالی برای پرداخت بدهی و معوقات خود می باشند.
- نام مدير يا مديران تصفيه نيز بايد « در حال تصفيه » پس از نام شركت بايد عبارت در كليه اوراق و آگهيهاي مربوط به شركت قيد گردد.
- پس وجود شخص حقوقی و شخصیت آن، به اعتباری است که ناشی از دیدگاه‌های فلسفی حقوقی می‌باشد.
به نظر مي‌رسد منظور از كسي در اين ماده هم شخص حقيقي و هم شخص حقوقي باشد، چون طبق ماده 588 قانون تجارت شخص حقوقي مي‌تواند داراي كليه حقوق و تكاليفي شود كه قانون براي افراد قائل است مگر حقوق و تكاليفي كه بالطبيعه فقط انسان ممكن است داراي آن باشد. علاوه براين، اشخاص حقيقي و هم حقوقي بايد طبق مواد 210 و 211 قانون مدني داراي اهليت براي انجام معاملات تجارتي باشند. شخصیت حقوقی مانند شخصیت حقیقی می تواند صاحب حق و تکلیف باشد تنها تفاوتی که در این خصوص وجود دارد این است که شخص حقوقی نمی تواند حقوق و تکالیفی را که مختص ( ذات )انسان ها است را دارا باشد.
اگر یک سند تجاری صادر شود (مثل یک برگ چک) تعهد به پرداخت این چک از طرف شخص شرکت هست نه اقای الف یا ب و اگر این چک قابلیت پرداخت نداشته باشد، این شرکت است که بدهکار محسوب میشود و در نهایت مورد تصمیم و قضاوت قرار میگیرد. مگر اينكه سهام يا سهم الشركه طبق مقررات مربوط در بازار خارج ثبت شرکت از بورس ارائه شود. براي پايان دادن به امر تصفيه لازم مي دانند را به اطلاع مجمع عمومي نرسانند. شعب يا نمايندگيهاي مذكور نيز بايد مطابق مقررات اين قانون به ثبت برسند. ماده 459 – گواهينامه حق خريد سهم بايد به همان ترتيب كه بر اي امضاي اوراق سهام شركت مقرر است به امضاء برسد.
اقسام شخص حقوقی
ول ي در صورتي كه از تاريخ تشكيل آخرين جلسه هيأت مديره حداقل يك ماه گذشته باشد، عده اي از مديران كه حداقل يك سوم اعضاي هيأت مديره را تشكيل مي دهند مي توانند با ذكر دستور جلسه، هيأت مديره را براي تشكيل جلسه دعوت كنند. مديرعامل شركت نيز مي تواند با ذكر دستورجلسه دعوت هيأت مديره را از رئيس هيأت مديره تقاضا كند. در اين صورت، رئيس هيأت مديره بايد با رعايت تشريفات مقرر مديران را دعوت كند.
ماده 345 – اسامي بستانكاراني كه طلب آنها رد شده است، با ذكر دلا ي ل رد، درصورت موضوع ماده اين قانون درج مي شوند. ماده 343 – در صورت انحلال شركت به موجب حكم دادگاه تصد يق يا رد مطالبات بستانكاران مطابق مقررات تشخيص مطالبات ورشكستگي انجام مي گيرد. ماده 323 – ترتيب تشكيل، اداره جلسات و تصميم گيري مديران تصفيه در صورت تعدد آنان تابع ترتيبات مقرر در مورد مديران متعدد است.
اشخاص حقیقی برای پیگیری پرونده های قضایی خود می توانند از دو روش استفاده کنند. روش اول ثبت نام در سامانه ثنا و استفاده از کد ملی و روش دوم ازطریق پیامک می باشد. تعیین نام موسسه حقوقی مطابق با آئین نامه (کاملاً فارسی و پرهیز از کاربرد کلمات غیر متعارف و خارج از فرهنگ اسلامی) که این نام باید سه سیلابه و خاص باشد. در این بخش به طور مفصل مراحل و شرایط ثبت شرکت حقوقی را شرح می دهیم. اشخاص حقوقي كه از اجتماع اشخاص حقيقي و تحت شرايطي خاص به وجود ميآيند و به ثبت ميرسند داراي شخصيت مدني مستقل و منفك از ايجاد كنندگان آن ميباشند، ممكن است سالهاي متمادي پس از فوت موسسين آن به حيات بازرگاني و اقتصادي و سياسي خود ادامه دهند. آنها مانند اشخاص حقيقي داراي نام خاصي هستند كه ديگران نميتوانند آن نام را اختيار كنند.